Rekenangst kan ontstaan wanneer leerlingen complexe rekentaken moeten oplossen terwijl er eerder hiaten zijn ontstaan. Wanneer een leerling weinig rekenmotivatie ervaart, kan dit leiden tot een neerwaartse spiraal. De leerling zal proberen om het rekenen te vermijden door smoesjes te bedenken, sommen over te slaan, of te doen alsof hij rekent door tekeningen te maken. Dit creëert een groeiende kloof tussen zijn rekenvaardigheid en dat van leeftijdsgenoten, wat zijn zelfvertrouwen kan schaden en het rekenen verder ontmoedigt. Hoe doorbreek je deze vicieuze cirkel van rekenangst?

Om rekenmotivatie beter te begrijpen, kunnen we kijken naar de Zelfdeterminatietheorie van Ryan & Deci (2000), die intrinsieke en extrinsieke motivatie onderscheidt.

Intrinsieke motivatie ontstaat vanuit het kind zelf. Een kind ervaart de activiteit als interessant, leuk of plezierig. Een intrinsiek gemotiveerd kind vindt het leuk om met getallen en cijfers te werken. Als leerkracht ondersteun je deze leerlingen waar dit nodig is.

Er is sprake van extrinsieke motivatie wanneer een kind door de verwachting van anderen, of door beloning of straf, een activiteit zoals rekenen uitvoert. Deze vorm van motivatie ontstaat dus doordat de omgeving het kind beïnvloedt. Vaak wordt gedacht dat het verkeerd is om extrinsiek gemotiveerd te zijn. Maar zo zwart-wit kan dit n

Volgens de Zelfdeterminatietheorie (Ryan & Deci, 2000) ervaart een kind rekenmotivatie wanneer drie essentiële basisbehoeften worden vervuld: de behoefte aan autonomie, relationele verbondenheid en competentie. Autonomie betekent dat een leerling een gevoel van vrijheid en keuze ervaart bij het uitvoeren van rekentaken. De leerling kan zelf kiezen welke rekentaken hij wil doen en krijgt zo eigenaarschap over het rekenen. Competentie is het gevoel bekwaam te zijn om een rekentaak goed uit te voeren.

Relationele verbondenheid, het gevoel erbij te horen, wordt gestimuleerd wanneer leerlingen samenwerken tijdens het rekenen.

Rekenheld is een programma dat de rekenvaardigheid verbetert door het automatiseringsproces bij het rekenen te bevorderen. Het is een adaptief programma dat precies aansluit op het niveau van de leerling. Hierdoor krijgen leerlingen het gevoel dat ze de rekentaak aankunnen. Ze gaan zelfstandig aan de slag en hebben dus de autonomie om zelf opdrachten te kiezen en inzicht in hun eigen rekendoelen. Rekenheld helpt leerlingen met rekenproblemen om hun rekenachterstand in te halen en mee te kunnen komen met de groep. Leerlingen worden gemotiveerd door een spelelement om te blijven oefenen met rekenen en zo in een positieve rekenspiraal te komen.