Hoe verbetert BLOON de (werkwoord)spelling en woordenschat?

Leerlingen gebruiken BLOON om te oefenen met spelling, werkwoordspelling, woordenschat en het leren van woorden in een andere taal. De stappen van BLOON (Bekijken, Lezen, Omdraaien/Onthouden, Opschrijven en Nakijken) bevorderen het automatiseringsproces voor het juist schrijven en begrijpen van woorden.

De kracht van BLOON is de bewezen effectieve methodiek van het visueel dictee. Hierbij zien leerlingen het woord eerst op het scherm. Als het woord is verdwenen schrijven ze het woord op vanuit het geheugen. Vervolgens kijken ze het woord zelf na. Deze stappen bevorderen het automatiseringsproces voor het juist schrijven en begrijpen van woorden. Leerlingen werken zelfstandig, waarbij ze direct feedback krijgen op het gemaakte werk.

Het visueel dictee is een methode waarbij leerlingen eerst het woord zien. Op het moment dat ze het woord schrijven is het voorbeeld niet meer zichtbaar, waardoor de leerling het woord moet ophalen uit het geheugen. De eerste keer dat een leerling een woord opschrijft, gaat hij of zij het woord analyseren en voor zichzelf bedenken welke spellingregels van toepassing zijn. Door herhaling wordt het woord als visueel ‘plaatje’ opgeslagen in het brein en is analyseren niet meer nodig.

De effectiviteit van het visueel dictee is onderzocht door Hell, Bosman en Bartelings (2003) en Nies en Belfiore (2006). Deze methode zorgt als het ware voor mentale spiekbriefjes. Ons brein zoekt namelijk naar manieren om vaardigheden en handelingen te automatiseren.

Naast woordenlijsten bevat BLOON klankkleurlijsten, zinnenlijsten, begrippenlijsten en vertaallijsten. Zo oefenen leerlingen in het programma met spelling, werkwoordspelling en woordenschat. Tijdens het oefenen kan je ook extra ondersteuning inzetten. Denk hierbij aan het verdelen van woorden in lettergrepen of klankgroepen of het toevoegen van extra instructie. BLOON is ook te gebruiken voor het leren van een andere taal.

Leerkrachten maken eigen lijsten of gebruiken standaardlijsten per spellingregel. Lijsten kunnen worden gedeeld met andere scholen en collega’s. Hierdoor staan er lijsten van diverse methodes direct klaar voor gebruik.

Met de klankkleurlijst geef je elke klank(groep) een kleur. De kleuren helpen om de klank op te roepen vanuit het geheugen. Deze lijst gebruik je bij het oefenen met specifieke spellingsregels, zoals de letterdief en de verdubbelaar of bij leerlingen die werken met de methode Taal in Blokjes.

Tijdens het oefenen met de zinnenlijst worden de woorden die centraal staan in een zin geplaatst. Hierdoor komen leerlingen in aanraking met woorden in een betekenisvolle context. Dit vergroot het woordbegrip. Ook kan er met de zinnenlijsten worden geoefend met werkwoordspelling.

Het werken met begrippenlijsten vergroot de woordenschat. De begrippenlijsten ondersteunen het oefenen van de woordenschat bij wereldoriëntatie. De lijsten helpen leerlingen met een NT2-achtergrond ook om begrippen te leren.

Voor het leren van andere talen beschikt BLOON over vertaallijsten. Ook deze lijsten zijn geschikt voor leerlingen met een NT2-achtergrond. Er zijn vertaallijsten beschikbaar voor het Duits, Engels, Frans, Italiaans, Spaans en Portugees.

BLOON heeft een nieuw jasje gekregen. In de leerlingenomgeving is een ‘old school’ sfeer neergezet: op de homepagina zie je kluisjes, een memobord een dossierkast en meer. Dit maakt het aantrekkelijker voor de leerlingen om met het programma te oefenen. Hoe meer de leerling in BLOON oefent, hoe meer BLOONingsmunten de leerling verdient. Het beloningselement ligt bij BLOON op de oefentijd en niet op het behaalde resultaat. Zo stimuleert het programma de leerling meer te oefenen. Met de verdiende munten richt de leerling een eigen spelwereld in.

Alle leerlingen (ondersteuningsniveau 1)
Laat alle leerlingen oefenen met de spellingregel van de week of het leren van de betekenis van de woorden die centraal staan. In het voortgezet onderwijs oefenen leerlingen bij de talen met de woorden die in de les worden aangeboden.

Een groepje leerlingen (ondersteuningsniveau 2 of 3)
Leerlingen die moeite hebben met dezelfde spellingcategorie laat je gezamenlijk oefenen met woordenlijsten op maat. Indien nodig kun je de lijsten aanvullen met extra ondersteuning. Denk hierbij aan het markeren van klanken en het toevoegen van instructie.

Een begrijpend lezen tekst met moeilijke woorden? Gebruik dan de begrippenlijst om de woordenschat uit te breiden.

Individuele leerling (ondersteuningsniveau 2 en 3)
Zet een passend pakket woordenlijsten klaar waarmee de leerling (werkwoord) spelling kan oefenen. Gebruik bijvoorbeeld de zinnen- of klankkleurlijsten en pas de extra ondersteuningsmogelijkheden toe waar dat nodig is.