Wanneer een kind weinig leesmotivatie ervaart, is er een groot risico dat het kind minder ‘leeskilometers’ gaat maken. Het zal proberen om het lezen te vermijden door het bedenken van een smoes, of door net te doen alsof het aan het lezen is. Doordat er minder wordt geoefend zal de leesontwikkeling stagneren, of slechts met kleine stapjes vooruitgaan.

De discrepantie tussen het leesniveau van de ongemotiveerde lezer en leeftijdsgenootjes die meer gemotiveerd zijn wordt steeds groter. Dit zal het kind ook gaan ervaren. Het gaat zich vergelijken met anderen en komt erachter dat het minder goed kan lezen. Dit komt het zelfvertrouwen niet ten goede. Het gevolg is dat de leesmotivatie nog weer verder zal dalen. Het kind komt als het ware in een negatieve leesspiraal. Deze is weergegeven in Figuur 2. Een negatieve leesspiraal ontstaat niet zomaar. Het is uiteraard de taak van de professional om erachter te komen waardoor het komt dat een leerling ongemotiveerd is voor lezen.

Het doorbreken van deze leesspiraal kan een hele uitdaging zijn. Hiervoor is het voeren van een 1-op-1 gesprek nodig. Stel als professional de juiste vragen om de reden achter de demotivatie te achterhalen, maar praat ook met het kind over gedeelde interesses, favoriete hobby’s of sport. Schets een compleet beeld van de kijk die het kind heeft op lezen en welke stappen deze kunnen gaan veranderen.

Door samen met het kind een plan te maken, is het duidelijk waarnaartoe wordt gewerkt. Tijdens ieder begeleidingsmoment is het van belang dat er kort aandacht wordt besteed aan leesbevordering. Dit zorgt er in de meeste gevallen voor dat het kind meer kennis krijgt over boeken, de meerwaarde van lezen gaat inzien en uiteindelijk lezen leuker zal gaan vinden. Het is heel zinvol om met het kind een gesprek te voeren over populaire boeken, of door het vragen te stellen als ‘hoe kun je zien dat dit boek spannend is?’

Kortom, voor alle kinderen met taalproblematiek draagt het maken van meer leeskilometers bij aan het stimuleren van de taalontwikkeling. Om een leerling aan het lezen te krijgen, is het zaak de intrinsieke motivatie te vergroten. Door de negatieve leesspiraal bij een leerling te doorbreken en om te zetten naar een positieve leesspiraal, krijgt een leerling meer vertrouwen in het eigen lezen en ervaart een leerling meer leesplezier. Dit zal leiden tot meer leesmotivatie waardoor het leesgedrag positief wordt beïnvloed. Er worden meer leeskilometers gemaakt, met als gevolg een grotere woordenschat, positieve invloed op de narratieve vaardigheden, en meer succes in de basisschooltijd

Wil je lees- en/of spellingsproblemen aanpakken? Letterster is methode-onafhankelijk, past de lesstof aan op het niveau, het tempo en de vorderingen van elke leerling, en kan worden ingezet op ondersteuningsniveau 2 en 3.