EHBI

EHBI is een effectieve aanpak voor het verbeteren van de leskwaliteit.

Met een praktische, evidence-informed en schoolbrede aanpak leren onderwijsprofessionals instructie planmatig opbouwen, kennisgericht denken om als team effectief samenwerken.

Het resultaat: duurzame verbetering van basisvaardigheden zoals taal en rekenen, met meer leerplezier voor leerlingen, minder werkdruk voor leerkrachten en een stevige kwaliteitsimpuls voor de hele school.

EHBI

Het probleem achter zwakke basisvaardigheden

Waarom methodes en losse trainingen tekortschieten

Waarom methodes en losse trainingen tekortschieten

Veel scholen leunen op methodes of losse trainingen om de basisvaardigheden van leerlingen te versterken. Maar die aanpak schiet vaak tekort: hiaten in kennis blijven bestaan en vaardigheden worden onvoldoende geautomatiseerd.

De oorzaak? Beperkingen van methodes en een gebrek aan systematische professionalisering van leerkrachten.

Instructieprincipes

Instructieprincipes

  • Instructie stapsgewijs opbouwen en voorkennis effectief activeren.
  • Denken vanuit de kwaliteit van kennis in plaats van vanuit de methode.
  • De juiste feiten en procedures isoleren voor heldere instructie.

Hierdoor ontstaat grip op het leerproces, worden lessen effectiever vanaf de eerste uitleg en bouwen leerlingen blijvend aan een sterk fundament.

“Het duurzaam verbeteren van de kwaliteit van kennis is wat bedoeld wordt met leren.” — Wied Ruijssenaars & Cécile Ruijssenaars-Elshoff

Wat maakt EHBI uniek?

Wat maakt EHBI uniek?

EHBI is geen losse interventie of tijdelijk programma, maar een motor voor duurzame kwaliteitsverbetering binnen de school. De aanpak onderscheidt zich door:

  • Kennisgericht denken: focus op procedurele, declaratieve en metacognitieve kennis.
  • Analytisch en planmatig werken: via taakanalyse en doelgerichte instructie.
  • HGW-cyclus als kapstok: waarnemen, doelen stellen, plannen en evalueren.
  • Teamgericht samenwerken: gezamenlijke taal en aanpak door logboek en gedeelde voorbereiding.
  • Methode-onafhankelijkheid: inzetbaar in elke context, met behoud van didactische kwaliteit.
  • Meetbare effecten: Minder werkdruk en een structureel hogere leskwaliteit.
Schoolbrede impact

Schoolbrede impact

EHBI richt zich niet alleen op de klas, maar op de hele schoolorganisatie.

  • Intern begeleiders en kwaliteitscoördinatoren: krijgen duidelijke tools om de voortgang te monitoren en het team duurzaam te versterken.
  • Schoolleiders: zien meetbare verbeteringen in leerresultaten, meer eigenaarschap in het team en een daling van de werkdruk.
  • Het team: ontwikkelt een gedeelde professionele taal en een gezamenlijke visie op basisvaardigheden, wat zorgt voor rust, voorspelbaarheid en doorgaande leerlijnen.
De aanpak van EHBI in de praktijk

De aanpak van EHBI in de praktijk

In vijf bijeenkomsten werken leerkrachten en teams met hun eigen lesmateriaal en passen ze de principes direct toe. Ze leren onder andere:

— Verschillende soorten kennis herkennen en benutten - Instructieprincipes toepassen in hun dagelijkse lessen - Effectieve taakanalyses maken om leerstof zorgvuldig op te bouwen - Kwaliteit van aanwezige voorkennis beoordelen en benutten.

Door deze aanpak ervaren leerkrachten meer grip op hun lessen, leerlingen boeken sneller resultaten en interventies worden minder nodig.

* De aanpak van EHBI volgt de HGW-cyclus: Waarnemen, begrijpen, plannen en realiseren.

“EHBI start vanuit de leerling: welke kwaliteit van kennis zien we nu, en welke kwaliteit willen we bereiken?” — Wied Ruijssenaars & Cécile Ruijssenaars-Elshoff

Begeleiding die werkt voor de langere termijn

Lexima begeleidt scholen bij de implementatie van EHBI. Zo zorgen we samen voor blijvende kwaliteitsgroei in de dagelijkse praktijk en vergroten we de onderwijskansen voor alle leerlingen.

EHBI
EHBI

Stevige basis voor blijvend betere leerresultaten in 6 bijeenkomsten

Veelgestelde vragen

  • Is EHBI een methode?
    EHBI als manier van kijken
    EHBI als manier van kijken

    Nee. Het is een manier van kijken naar je onderwijs. Het biedt een handvat waarmee je naar elke taak, methode, handleiding en didactiek kunt kijken. Je kunt zelf beoordelen hoe de (fundamenten van de) basisvaardigheden aan bod komen en wat de sterke/zwakke punten zijn.

    EHBI staat los van welke didactische ‘school’ je volgt. De fundamenten die aan bod komen gelden voor elke onderwijsaanpak en elke methode.

  • Is EHBI bewezen effectief?
    Effectiviteit Onderzoek

    Ja, de eerste onderzoeken naar de effectiviteit werden ruim 30 jaar geleden gepubliceerd door Wied Ruijssenaars en Cécile Ruijssenaars-Elshoff en toonden de effectiviteit aan. Sindsdien is dit bevestigd en gepubliceerd, zowel op basis van groepsonderzoek, N=1 onderzoek als in specifiek behandelingsgericht onderzoek in de klinische praktijk.

    Voortdurend is ook de actuele wetenschappelijke literatuur geanalyseerd en beschreven in verschillende handboeken met uitgebreide literatuuroverzichten.

  • Wat is het verschil tussen EHBI en EDI?
    EHBI en EDI

    EHBI: start vanuit de leerling

    Wat is het type kennis dat in het lezen-, spellen- en rekenen-in-uitvoering van deze leerling(en) centraal staat? Feiten, procedures of metacognitieve kennis?

    Welke kwaliteit van die kennis zien we nu en welke kwaliteit willen we bereiken? Met welke wetenschappelijk onderbouwde instructieprincipes verbeteren we de kwaliteit van de kennis?

    Om het leerproces van de leerling(en) te ondersteunen is een optimale afstemming nodig tussen leerinhoud en instructieprincipes. Een taakanalyse is daarbij een belangrijk hulpmiddel om vast te stellen welk type kennis centraal staat.

    Leerkrachten zijn met EHBI in staat om een antwoord te geven op de hierboven genoemde drie vragen. Maar ze herkennen vanuit de achterliggende visie ook direct de sterke en zwakke kanten van een instructieles in de methode. Ze zijn bovendien in staat om les- en leerdoelen te analyseren en daarbinnen verantwoorde keuzes te maken. Ze ontwikkelen daarbij met hun collega’s een gemeenschappelijke taal om schoolbreed de leerontwikkeling te volgen en te stimuleren.

    EDI: de leerkracht centraal

    EDI start vanuit de leerkracht en gaat over het geven van een goede les voor alle leerlingen. Het biedt daarvoor concrete handvatten. De leerkracht staat centraal en leert bewust gebruik te maken van belangrijke onderwijskundige en wetenschappelijk onderbouwde principes, zoals:

    • het voor de leerlingen formuleren van het lesdoel en activeren van hun voorkennis;
    • duidelijke instructie en begeleide oefening;
    • controleren van begrip, geven van feedback en herhalen.

    Een onderwijskundig goed opgebouwde les is een noodzakelijke voorwaarde voor succesvol leren.

    Bekijk hier het filmpje

    Bekijk hier het filmpje waarin het verschil tussen EHBI en EDI wordt uitgelegd.

  • Waar halen we de tijd vandaan om de principes uit EHBI toe te passen?

    Tijdsinvestering en tijdswinst

    In het begin is het wel een tijdsinvestering maar uiteindelijk levert het tijdswinst op omdat je heel kritisch leert kijken naar je lesdoelen. Dit zorgt ervoor dat je onderdelen durft te schrappen en echt kijkt naar de essentie. Daardoor zal je veel tijd hebben om de fundamenten van de basisvaardigheden heel goed te verstevigen door zo volledig mogelijk te automatiseren.

  • Is EHBI bruikbaar voor het werken met leerlingen met (ernstige) leerproblemen? En voor leerlingen die hoogbegaafd zijn?

    EHBI voor iedereen

    De manier van kijken die je leert met EHBI is geschikt voor iedereen. Immers, iedereen moet zijn fundament van de basisvaardigheden stevig hebben staan.