Onlangs heeft Dedicon aangekondigd per 1 januari aanstaande te stoppen met het leveren van de beveiligde dyslexiebestanden die gebruikt worden met dyslexiesoftware. De reden hiervoor is dat de subsidie die Dedicon ontvangt van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) stopt.
Leerlingen en studenten kunnen tot 1 januari 2025 nog wel bestellingen doen uit de huidige collectie dyslexiebestanden. Deze leesvormen kunnen ook geschikt zijn voor leerlingen met dyslexie. Zij kunnen van deze dyslexiebestanden het hele schooljaar 2024-2025 nog gebruik blijven maken. Daarna loopt de licentie van de bestanden af en zijn ze niet meer te gebruiken. Dedicon blijft wel andere leesvormen aanbieden, zoals gesproken schoolboeken, FotoPDF en Edu-tekstbestanden.

Balans heeft Ilana Rooderkerk (D66) gevraagd zich hard te maken voor deze grote kansenongelijkheid. Vooral omdat Dedicon heeft aangekondigd te moeten gaan stoppen met het leveren van de digitale dyslexiebestanden.
Tijdens het passend onderwijs-debat op 29 mei 2024, stelde Rooderkerk kritische vragen aan de Minister van Onderwijs over de beschikbaarheid van deze digitale schoolboeken.

Ook Daan de Kort (VVD) stelde er vragen over en kondigde aan met een initiatiefwetsvoorstel voor toegankelijk lesmateriaal te willen komen. Waarop Rooderkerk zei dat er nu haast geboden is. En geen tijd voor het wachten op de positieve uitwerking van een initiatiefwet.

Toezeggingen van de Minister
Onderwijsminister Mariëlle Paul deed twee toezeggingen tijdens het debat. Ze komt direct na de zomervakantie met een brief over de ontstane situatie. En er komt op korte termijn een nul-meting over de beschikbaarheid van toegankelijk lesmateriaal.

Graag informeren wij jullie hier onder over de mogelijke alternatieve manieren voor het verkrijgen van bestanden.

Gelukkig biedt Stichting Toegankelijke Informatie nog wel dyslexiebestanden aan die geschikt zijn voor het gebruik met dyslexiesoftware. Stichting TI streeft naar een zo hoog mogelijke kwaliteit van de bestanden, meer informatie vind je hier. Scholen, stichtingen of samenwerkingsverbanden kunnen deze bestanden inkopen en beschikbaar stellen voor al hun leerlingen met een leesbeperking.

Mogelijkheden voor het aanschaffen hiervan vind je hier.

Tot slot is er voor scholen in het VO een snellere en goedkopere service beschikbaar indien Stichting TI het boek nog niet in de collectie heeft (vergelijkbaar met het huidige aanbod van Dedicon): hier.

Zelf scannen en bewerken

Met alle software van Lexima is het mogelijk om OCR toe te passen op gescande bestanden. Dit zorgt ervoor dat een scan omgezet wordt naar voorleesbare tekst. Met de Windows versie van Kurzweil en Alinea is het daarnaast ook nog mogelijk om de omgezette teksten verder te finetunen; zo zorg je er bijvoorbeeld voor dat de dyslexiesoftware de juiste voorleesvolgorde aanhoudt, dat OCR-fouten gecorrigeerd worden en dat de dyslexiesoftware altijd de juiste voorleestaal aanhoudt.

Vaak worden voor deze taken vrijwilligers gezocht die de werkzaamheden kunnen uitvoeren.

Bestanden via uitgevers

Onderwijsinstellingen moeten wettelijk gezien voldoen aan de eis digitaal toegankelijk te zijn en ook leveranciers van leermiddelen moeten hieraan voldoen. Het is dus raadzaam om van reeds ingekochte leermiddelen een digitaal toegankelijk bestand op te vragen én tevens richting de toekomst hier bij de inkoop van nieuwe leermiddelen rekening mee te houden.

Meer informatie en handvatten zijn hier te vinden (let op, in dit document staat Dedicon nog wel genoemd, dat is niet meer van toepassing).