Effectieve hulp om leesvaardigheid te verbeteren

Lezen is de basis voor groei en de sleutel tot (onderwijs)succes. Je hebt het nodig voor het begrijpen van, gebruiken van, evalueren van, reflecteren op en omgaan met teksten. Desondanks blijkt dat de leesvaardigheid van Nederlandse leerlingen steeds verder achteruitgaat. En daar kunnen we als onderwijsprofessionals wat aan doen!

Lezen is meer dan het begrijpen van woorden en zinnen. Het vormt de basis voor alle verdere educatie. Als de leesvaardigheid van onze leerlingen achteruitgaat, heeft dat veel gevolgen voor hun ontwikkeling. Hoe kan dit beter? Hoe kunnen we ervoor zorgen dat de leesvaardigheid effectief wordt verbeterd? Samen met Lexima vind je de praktische ondersteuning die hierbij helpt. Omdat iedereen een eerlijke kans op succes verdient.

✓ Voor een betere leesvaardigheid
✓ Effectief bevonden door experts
✓ Ondersteuning voor effectief gebruik

Nederlandse scholieren scoren slecht op het gebied van leesvaardigheid. Helaas is de leesvaardigheidsscore van de Nederlandse leerlingen significant gedaald. Dat blijkt uit het internationale trendonderzoek PISA. Vanaf 2015 is een dalende trend zichtbaar, die steeds sterker lijkt te worden. Nederland scoort dan ook significant lager dan de gemiddelde score van leeftijdsgenoten uit andere landen.

Het PISA onderzoek kent zes niveaus voor leesvaardigheid, waarbij niveau 1 het laagst is. Om goed te functioneren op school en in de maatschappij moeten leerlingen volgens PISA niveau 2 hebben. Maar liefst 33% van de Nederlandse 15-jarigen haalt dat niveau niet. Ze lopen zelfs het risico laaggeletterd het onderwijs te verlaten.

Uit het recentste verslag De Staat van het Onderwijs, van de Inspectie van het Onderwijs, bleek ook dat de leesvaardigheid in het reguliere basisonderwijs en het speciaal (basis)onderwijs licht is gedaald ten opzichte van tien jaar geleden. Deze daling wordt niet eenduidig verklaard in het rapport. Factoren die van invloed zijn op de leesvaardigheid van leerlingen zijn onder andere:

- Groepsgerichte instructie in het reguliere basisonderwijs
- Instructie per niveaugroep of individuele instructie in het speciaal basisonderwijs
- Hoge kwaliteit van de instructie
- Hoge kwaliteit van de teksten

Daarnaast is er een sterke samenhang tussen leesgedrag en de interesse van leerlingen. Leerlingen die namelijk meer vertrouwen hebben in hun eigen leesvaardigheid, halen zowel in het basis- als speciaal basisonderwijs hogere prestaties.

Bovendien blijkt dat leerlingen die vaker buiten school lezen, een hogere leesvaardigheid hebben. Lezen wordt echter bij weinig leerlingen thuis gestimuleerd. De helft van de leerlingen leest minder dan vijftien minuten per dag buiten school.

Leesvaardigheid is cruciaal voor succes in het onderwijs. Het onderzoek van Van Steensel, Van der Sande & Arends benadrukt het belang van leesmotivatie voor het verbeteren van leesvaardigheid. Hieruit blijkt dat programma's gericht op leesmotivatie niet alleen de motivatie verhogen, maar ook een positieve impact hebben op de leesvaardigheid van leerlingen. Deze programma's zijn vooral effectief als ze het zelfvertrouwen van leerlingen versterken en redenen bieden om te lezen. Ze zijn bijzonder succesvol bij zwakkere lezers en in het voortgezet onderwijs, waar leesmotivatie vaak daalt. Dit onderstreept het belang van investeren in leesmotivatie, zowel voor het verbeteren van de leesvaardigheid als voor het aanpakken van leesproblemen bij jongeren.

De prestaties van Nederlandse leerlingen bij leesvaardigheid laten dus een achteruitgang zien. We moeten voorkomen dat deze jongeren daarom niet goed kunnen functioneren op school en in de maatschappij. Lexima’s programma’s spelen hierop in en bieden ondersteuning om de leesvaardigheid te verbeteren.

Bovendien blijkt uit veel onderzoeken dat leesmotivatie de motor is van leesvaardigheid. Nog meer aandacht en een goed plan voor leesmotivatie is urgent, aangezien we nu weer heel duidelijk zien dat de leesvaardigheidsscores enorm hard dalen.

“Met subsidie, expertisepunten en samenwerking met bibliotheken om het leesplezier en daarmee de leesvaardigheid bij leerlingen te verbeteren. We werken ook aan nieuwe, heldere kerndoelen, zodat nog duidelijker wordt wat een leerling aan het eind van de schooltijd moet kunnen."
Mariëlle Paul - Minister voor Primair en Voortgezet Onderwijs

Kortom, de noodzaak om effectief leesonderwijs aan te bieden is groter dan ooit! Er zijn effectieve interventies nodig die het leesniveau van kinderen en jongeren weer op peil brengen.

De software en ondersteuning van Lexima helpen leerlingen hierbij. Preventief beginnen (Bouw!), volhouden met remediëren (Letterster, BLOON, Dexlex, Flits) en helpen met compenseren (Alinea Online, Alinea Suite, Kurzweil Suite en Read&Write) is daarom ontzettend belangrijk.

Wil je de leesvaardigheid stimuleren? Met het programma Boekies wordt de leesbevordering van groep 1 t/m 8 geïntegreerd in het onderwijs. Met Boekies ervaart een leerling meer leesplezier en leesmotivatie door een gepersonaliseerd boekenaanbod dat aansluit bij zijn/haar interesses en leesniveau.

Elke leerling én school zijn uniek. Leesvaardigheid stimuleren in een context van leren op maat is daarom essentieel. Lexima’s programma’s zijn flexibel en kunnen worden aangepast aan individuele behoeften, wat cruciaal is voor effectief leesonderwijs. Zowel leerlingen als onderwijsprofessionals raken snel vertrouwd met onze programma's. Deze aanpak zorgt voor een naadloze integratie in jouw bestaande leesonderwijs, waardoor leerlingen gemakkelijker en efficiënter kunnen leren lezen.

Bovendien is Lexima-software methode-onafhankelijk. Dit betekent dat onze programma’s naast alle methodes gebruikt kunnen worden.

Ga als team aan de slag met de leesvaardigheid en ontwikkeling van leerlingen. Met tips en werkvormen van de onderwijsinspectie is het mogelijk om het leesplezier en -motivatie van de hele school te verhogen.

Wil je eerst nog ontdekken hoe onze programma’s een bijdrage leveren aan leesbevordering en leesplezier? Meld je dan aan voor een van onze webinars.

Meer weten over leesvaardigheid of het aanschaffen van onze programma’s? Neem gerust contact met ons op. We helpen je graag verder.