Optimale ondersteuning met Letterster

Leestijd 3 minuten

[NL-L] Optimale ondersteuning met Letterster

Met Letterster geef je eenvoudig en doelgericht invulling aan ondersteuningsniveau 2 en 3. De interventie sluit aan bij de werkzame componenten die het Nederlands Kwaliteitsinstituut Dyslexie (NKD) noemt in de Handreiking voor de invulling van ondersteuningsniveau 2 en 3 bij het vermoeden van Ernstige Enkelvoudige Dyslexie.

De werkzame componenten zijn te zien als algemene kenmerken van een effectieve aanpak van lees- en spellingproblemen. Inzicht in de componenten helpt om beredeneerde keuzes te maken voor gerichte ondersteuning. Ook helpt het om kritisch te kijken naar de uitgevoerde ondersteuning. Niet alle aspecten hoeven in elke aanpak terug te komen om effectief te zijn.

Op basis van deze werkzame componenten is dus helder wat werkt voor leerlingen met lees- en/of spellingproblemen. Deze bevindingen en de jarenlange ervaring in de dyslexiezorg zijn door Lexima, Cedin en Marant meegenomen in de ontwikkeling van Letterster. Per component is beschreven hoe Letterster dit invult.

Taakgericht

In de opdrachten in Letterster is er aandacht voor het lezen en schrijven van letters, klanken, woorden en het lezen van teksten. Zowel bij lezen als spellen zijn er twee soorten oefeningen. De oefeningen werken gericht aan een voor het individuele kind gekozen doel. Aanvullend oefenen met het woord- en/of klanklezen kan met het memoryspel Dizzy.

Systematisch

Zowel in de opbouw van het programma als de structuur van de oefeningen volgt Letterster een vaste, systematische aanpak. Bij de start maakt de leerling een intaketoets om het aanbod op spelling te bepalen. De doelen op het gebied van lezen worden bepaald op basis van de toetsresultaten van de DMT. Na 12 (oefen)weken volgt er een evaluatie waarbij de leerling een nieuwe toets maakt zodat er een passend vervolgprogramma wordt samengesteld. Uit de toets zal blijken of de leerling de (eerder) aangeboden spellingcategorieën voldoende beheerst.

Herhaling

Leren gaat in Letterster in stappen. Het begint bij verwerven en bereiken van accuratesse en gaat door naar versnellen door automatiseren en flexibel toepassen. Leerlingen komen in Letterster op verschillende manieren in aanraking met herhaling van letters en woorden. Hierdoor komen zij tot automatisering.

Fonologisch georiënteerd

De kwaliteit van de fonologische representaties van woorden krijgt veel aandacht. Er wordt uitgegaan van de vaardigheid om op foneemniveau de klankvorm van een woord te manipuleren. Daarvoor gebruikt Letterster een klankenschema waarin iedere klank een symbool krijgt. Dit klanksymbool helpt de leerling de complexiteit van taal te vereenvoudigen.

Oefenen op (letter/klank), woord-, zins- en tekstniveau

Na elke introductie van een nieuwe moeilijkheid is het per lees- en spellingoefening mogelijk om op drie verschillende niveaus te oefenen. De leerling kan op iedere onderdeel afzonderlijk oefenen en hoeft dus niet het complete aanbod in Letterster te doorlopen.

Eerst goed, dan snel

Zowel op het gebied van lezen als op het gebied van spelling is er aandacht voor eerst goed, daarna voor vlot en vervolgens voor geautomatiseerd spellen. Tijdens het verhogen van het tempo is er blijvende aandacht voor accuratesse. Bij zowel lezen als spelling zit dit veelal in de structuur van de opdrachten.

Aandacht voor woordstructuur

De instructies in Letterster zijn gericht op de woordstructuur en de eenheden binnen het woord. Er wordt gebruik gemaakt van voorbeelden die gericht zijn op het hele woord.

Aandacht voor lees- en spellingmotivatie

In Letterster is er op verschillende manieren aandacht voor de lees- en spellingmotivatie. Leerlingen kunnen zelf de vooruitgang zien en gaan vooruit door het gebruik van Letterster. Ze werken zichtbaar aan het verbeteren van de lees- en spellingcompetentie en dat werkt motiverend. Daarnaast zitten in het programma verschillende beloningen verwerkt.

Aandacht voor gerichte feedback

De leerling krijgt procesgerichte feedback. Zowel op de uitgevoerde opdracht, als op wat de leerling moet doen om het gestelde doel te bereiken. Zo wordt er aangegeven waar de leerling aan zou kunnen denken om de volgende keer tot een goed antwoord te komen. Als een opdracht nog moeilijk is, kan de leerling met behulp van de feedback opnieuw de opdracht maken.

Aandacht voor generalisatie

In Letterster is er aandacht voor het werken aan flexibele toepassing in nieuwe situaties. Dit is niet alleen terug te vinden in de oefeningen zelf, maar ook in de extra oefeningen zoals in het dictee en bij de herhalingspin. Zo leert de leerling ook de spellingregels door elkaar toe te passen.